11 ශ්‍රේණිය -නිපුනතාවය 10 - ගැටඵ විසදීම සදහා පරිගණක ක්‍රමලේඛන ලිවීම

  අපොස සාපෙළ විභායගයට පෙනී සිටින සිසුන් වැඩි ප්‍රමාණයක්  පරිගණක ක්‍රමලේඛනයට අදාලව ප්‍රශ්න පත්‍රයේ ලැබෙන ගැටඵ මග හරින බව පිළිතුරු පත් පරීක්ෂාවේදී පෙනී යන කරුණකි. එ‍හෙත් තොරතුරු සන්නිවේදන තාක්ෂණ විෂය හැදෑරූ  සිසුවෙක්  පරිගණක ක්‍රමලේඛනය සම්බන්ධ මූලික අව‍බෝධයක් ඇති අයෙකු වීම  අත්‍යාවශ්‍ය වේ. මේ සම්බන්ධව අමතර කියැවීමක් ලබා දීමට මෙම ලිපියෙන් උත්සාහ කෙරේ.

පරිගණක ඇසුරින් ගැටඵ විසදීමේදී අනුගමනය කරනු ලබන සාමාන්‍ය ක්‍රම වේදය තුළ පහත පියවර දැකිය හැකිය

1.       දෙනුලබන ගැටඵව හොදින් අධ්‍යයනය කිරීම/විමර්ශනය  කිරීම,  ගැටඵවේ දී ඇති තොරතුරු අතුරින් ගැටඵව විසදීම සදහා අවශ්‍ය ආ අනවශ්‍ය තොරතුරු වෙන් කර ගැනීම , ගැටඵව තමන්‍ ගේ වච‍නයෙන් දැක්විය හැකිද , ගැටඵවේ  ආදාන .සැකැසුම් .ප්‍රතිදාන  මොනවාද යන්න තීරණය කිරීම  යනාදී කරුණු සම්පූර්ණ කර ගත යුතුය (understand  and Define   the problem)

2.       ගැටඵව සදහා තිබිය හැකි විසදුම් ‍මොනවාද යන්න හදුනා ගැනීම හා ඒ අතුරින් වඩාත් සුදුසුම විසදුම තීරණය කිරීම  හා ඒ සදහා සැලසුම් සකස් කිරීම. මෙහිදී ගැලීම් සටහන් , ව්‍යාජ කේත  වැනි ක්‍රම මගින් සැළසුම්  ඉදිරිපත් කළ යුතුය (Design a solution)

3.       ඉහත සකස් කළ සැළසුම් අනුව පරිගණක භාෂාවක් ඇසුරින් අතුරුමුහුණත් සැකසීම හා කේත ලිවීම.

4.       සකස් කළ පරිගණක ක්‍රම‍ලේඛය නිවැරදි ප්‍රතිඵල ලබා දේ දැයි පරික්ෂා කිරීම හා කේතයේ දෝෂ තිබේ නම් නිවැරදි කිරීම. (testing and debugging)

5.       නිවැරදි බව තහවුරු කර ගත් ක්‍රමලේඛය/පරිගණක වැඩසටහන භාවිතයේ යෙදවීම . (Implementation)

6.       කාලානුරූපීව හා අවශ්‍යතාවයන් අනුව පරිගණක ක්‍රමලේඛයේ වෙනස්කම් සිදු කරමින් එය නඩත්තු කිරීම. (Maintenance)

විසදුම් සැළසුම් කිරීම හා ඉදිරිපත් කිරීම

 ගැට‍ඵවක් විසදීම සදහා අනුගමනය කළයුතු උපදෙස්, පියවර අනුක්‍රමයක් ලෙස දැක්වීම ඇල්ගොරිතමයක් ලෙස හැදි‍න්වේ. ඇල්ගොරිතමයක් දැක්වීමට ක්‍රම කිහිපයක් භාවිතා කළ හැකි අතර සා පෙළ විෂය නිර්දේශයට අනු ව ගැලීම් සටහන් ඇදීම  හා ව්‍යාජ කේත ලිවීම මගින් ඇල්ගොරිතම ඉදිරිපත් කිරීම ප්‍රමාණවත් වේ.

(වඩාත් සංකීර්ණ ගැටඵ විසදීම සදහා සැළසුම් සකස් කිරීමේදී භාවිතා කරන Modularization, Top down design , Step Wise Refinement , Structured program development වැනි ක්‍රම ගැන ‍අන්තර්ජාලය ඇසුරින් ස්වයං අධ්‍යයනයේ යෙදෙන්න  )

ගැටඵවක් විසදීම සදහා ගැලීම් සටහන් ඇසුරින් ඇල්ගොරිතමයක් නිර්මාණය කිරීමේදී යොදා ගන්නා පාලක ව්‍යුහයන්(Control structures) (ගැටඵවේ ස්වරූපය අනුව පාලක ව්‍යුහය වෙනස් වේ)

1.විසදීමේ පියවර සරල අනුක්‍රමයක් සේ දැක්වීම (sequential  Structure )

වාහනයකට ගමනාන්තය දක්වා යාමට ගතවූ කාලය සහ දුර දන්නේ නම් වාහනයේ සමාන්‍ය වේගය සෙවීම සදහා ගැලීම් සටහන අදින්න

2 සරල තේරීම (ඒක මාර්ගික හා ද්වි මාර්ගික) (One-way selection Structure/Two way selection structure)

පුද්ගලයෙකුගේ උපන් දිනය ලබාදුන් විට ඔහු වැඩිහිටියෙක් පමණක් නම් සිනමා ශාලාව තුලට යාමට අවසර පතක් නිකුත් කරන්න.

3. පුනර්කරණය (Repetition Structure Flowchart)

හුලං බැස ඇති ‍ටයරයකට අවශ්‍ය ප්‍රමාණයට හුලං ගැසීම සදහා රොබෝ යන්ත්‍රයට උපදෙස් දෙන්න

ව්‍යාජ කේත (Pseudo-Code) ඇසුරින් ඇල්ගොරිතම ඉදිරිපත් කිරීම

                                දෙනු ලැබූ ගැටඵවක් සදහා ගැලීම් සටහන් මගින් ඉදිරිපත් කළ විසදුම ප‍රිගණක භාෂාවක කේත බවට හැරවීමට පෙර ව්‍යාජ කේත ලෙස ඉදිරිපත් කිරීම වඩාත් මගින් සැබෑ කේත කරණය වඩාත් පහසු වේ. ව්‍යාජ කේතය කිසියම් හෝ පරිගණක භාෂාවක ව්‍යාකරණ (Language syntax) සෘජුව  අනුගමනය නොකරයි.

•       ඉහල සිට පහලට අනුපිලිවෙලින් ක්‍රියාත්මක විය යුතු සරල ඉංග්‍රීසියෙන් ලියූ උපදෙස් මාලාවකි.

•       නිශ්චිත පරිගණක භාෂාවක්  භාවිතා නොවන අතර ගැටළුව විසදීම සදහා අවශ්‍ය තර්කය (logic) මෙම‍ උපදෙස් මාලාව තුළ අන්තර්ගත වේ.

•       පරිගණක භාෂාවක ඇති ව්‍යාකරණ නීති රීතින් ගැන නොසිතා ගැටළුව විසදීම සදහා පමණක් අවධානය යොමු කරමින් උපදෙස් ලිවීමට මෙමගින් ඉඩ ලැබේ.

•       උපදෙස් ඉහල සිට පහලට ක්‍රියාත්මක වීම (Flow of the program) පාලනය කිරීම සදහා පාලක ව්‍යුහයන් (control structure) ගනී.

 ව්‍යාජ කේත සදහා උදාහරණ

Sequence

අනියම් සේවකයෙකු සදහා වැටුප් ගෙවනු ලබන්නේ ඹහු එම මාසය තුළ සේවය කරන ලද පැය ගණන අනුවය. සෑම සේවකයෙක් සදහා ම පැයකට ගෙවිය යුතු මුදල අනුව ඔ‍හුගේ මුඵ වැටුප ගණනය කරයි. එසේම අ‍ඩුකිරීම් අනුපාතය අනුව මුඵ වැටුපෙන් මුදලක් අඩු කරයි . එක් සේවකයෙකු  ‍නම ,ශේෂ වැටුප මුඵ වැටුප, හා අඩු කිරීම් ප්‍රතිදානය කිරීමට අදාල ව්‍යාජ කේතය  කුමක්ද?

START

INPUT name, hourlyRate, hoursWorked, deductionRate

grossPay = hourlyRate * hoursWorked

deduction = grossPay * deductionRate

netPay = grossPay – deduction

OUTPUT name, grossPay, deduction, netPay

START

2.       සරල තේරීම (Selection/decision making)

සේවකයෙකුගේ මූලික වැටුප 100 ‍ට අඩුනම් ඔහුගේ වැටුපෙන් අඩු කිරීමක් නොකරයි එසේ නම් ඉහත අවස්ථාව සදහා ව්‍යාජ කේතය ප්‍රතිනිර්මාණය කරන්න

START

INPUT name, hourlyRate, hoursWorked

grossPay = hourlyRate * hoursWorked

IF grossPay >= 100

deduction = grossPay * deductionRate

ELSE

deduction = 0

ENDIF

netPay = grossPay – deduction

OUTPUT name, grossPay, deduction, netPay

STOP

3.   පුනර්කරණය (Iteration /Looping)

a.       repeat-until

b.      while-do

c.       For next   යනුවෙන් ආකෘති 3 කි

සේවකයින් ගණන දන්නා විට ඉහත   ව්‍යාජ කේතය අදාල සේවකයින් සෑම අයෙක් සදහාම ක්‍රියාත්මක කරවන්න.

START                                                                                                          

START Counter = 1 INPUT noOfWorkers FOR counter = 1 to noOfWorkers         counter= counter + 1 INPUT name, hourlyRate, hoursWorked , grossPay = hourlyRate * hoursWorked IF grossPay >= 100 deduction = grossPay * deductionRate ELSE deduction = 0 ENDIF netPay = grossPay – deduction OUTPUT name, grossPay, deduction, netPay NEXT  STOP

Counter = 0

INPUT noOfWorkers

While counter <= noOfWorkers

        counter= counter + 1

INPUT name, hourlyRate, hoursWorked ,

grossPay = hourlyRate * hoursWorked

IF grossPay >= 100

deduction = grossPay * deductionRate

ELSE

deduction = 0

ENDIF

netPay = grossPay – deduction

OUTPUT name, grossPay, deduction, netPay

End while

STOP

OL ICT competency 2.5

OL ICT competency 2.5 – Investigates benefits and concerns of computer networks for optimal communication. The following exercise is to identify the physical components of a LAN. Type the relevant name for each of the components in the blank cages provided. A list of names for the components is given and it should only select the words from that list to type to the cages. After typing each in simple letters it should press enter button or click "test". ස්ථානීය ප්‍රදේශ ජාලයක භෞතික කොටස් හදුනා ගැනීම සදහ සකසන ලද අභ්‍යාසයක් පහත දැක්වේ.මෙහි දක්වා ඇති ජාලයේ එක් එක් උපකරණය හදුන්වන නම දී ඇති ලැයිස්තුවෙන් තෝරා ඒ සදහා සපයා ඇති හිස් තැනෙහි type කරන්න. ඒ ආකාරයට උපකරණ සියල්ලම නම් කළ පසු "test" නැමැති බොත්තම තද කරන්න.

Visual Basic

අ පොස සා පෙළ තොරතුරු තාක්ෂණය - 10 වන නිපුනතාවය  - ගැටඵ විසදීම සදහා පරිගණක ක්‍රමලේඛණය

විෂුවල් බේසික් උගැන්වීමේදී ‍ළමයින්ට ගෙදරදී කරන්න අභ්‍යාස දීම වැදගත්. මේ මූලිත මට්ටමේ ගැටඵ ටිකක්

විෂුවල් බේසික් උගන්වන අයටත් ඉගෙන ගන්න අයටත් වැදගත් වේවි.

1) වෘත්තයක අරය ලබා දුන් විට එම වෘත්තයෙ පරිධිය හා වර්ගඵලය සෙවීමටත් එම පරිධිය හා වර්ගඵලයDisplay කිරීමටත් program එකක් ලියන්න. උපදෙස් - වෘත්තයෙ අරය ඇතුලු කිරීම සදහා Text boxඑකක් ද පරිධිය හා වර්ගඵලය සෙවීම‍ට Command button 2 ක් ද පරිධිය හා වර්ගඵලය Display කිරීම සදහා label 2 ක් ද ඇතුලත් කරන්න. මෙහිදී Command button 2 සදහා‍ වෙන වෙනම Sub procedure 2 ක් ලිවිය යුතු අතර අරය (Radius) sub procedure 2 දීම භාවිතා කල හැකි වන පරිදිGlobal variable එකක් ලෙස Declare කරන්න.

වැඩිදුර වෙනස් කිරීම්: අරය සදහා සෘණ අගයයන් මෙන්ම 1000 ට වැඩි අගයයන් ඇතුල් කල විට“Please enter a radius between 0 and 1000” යන පණිවුඩය Display කිරීමට ඉහත program එක වැඩි දියුණු කරන්න.

2) වෘත්තයක පරිධිය , වර්ගඵලය සෙවීමට Form එකක් හා සෘජුකේණාස්‍රයක පරිමිතිය, වර්ගඵලය සෙවීමට තවත් form එකක් වන පරිදි FORM 3 කින් සමන්විත වන project එකක් සකස් කරන්න. මෙහි දී මුලින් ම ලැබිය යුතු form එක තුල button 2 ඇතුලත් කර එම buttons Circle සහ Rectangleවශයෙන් නම් කරන්න. එම එක් එක් button එකක් මත click කළ විට අදාල Form load විය යුතුය.

3) වාර්ෂික සුඵ පොලිය ගණනය කිරීමට program එකක් ලියන්න . මෙහිදී ණය මුදල , සුඵ පොලී අනුපාතිකය, සහ ණය මුදල ගෙවා අවසන් වන කාලය input ලෙස ලබා දිය යුතුය. පොළිය හා මුඵ මුදලCalculate කිරීමට BUTTON 2ක් ඇතුලත් කරන්න.

4) Form එක Load වීමෙදී form එක මත ඇති list box එකකට color, picture, text යන වචන addකිරීමට code ලියන්න. Program එක run කිරීමේදී List box එකෙන් color යන්න click කළ විට formඑකෙහි back color එක රතු පාට බවට පත්විය යුතු අතර picture යන්න click කරන විට picture එකක්display වීමත් Text යන්න click කළ විට text එකක් display වීමත් සිදුවිය යුතුය. මේ සදහා programඑකක් සකසන්න.

5) } A program is required to calculate the circumference of a circle, Area of a circle ,volume of a cylinder. Combo box එකක් සදහා add item ක්‍රමය භාවිතා කර form load වීමේදී“circumference of a circle”, “Area of a circle” , “volume of a cylinder” යන වගන්ති ඇතුල් කරන්න. Program එක run වීමේදී combo box එකෙන් අවශ්‍ය ගණනය කිරීම තේරූ විට එම ගණනය කිරීම සදහා අවශ්‍ය Input ලබා ගැනීමට අදාල ‍text box පමණක් display විය යුතුය. (මේ සදහාvisible= true ක්‍රමය යොදාගන්න) එම text box හරහා අදාල input ලබා දී calculate නැමැති buttonඑක Click කළ විට අදාල පිළිතුර display කිරීමට Program එක ලියන්න.

6) Option button 3 ක් යොදා ඒවායේ caption , “first 10 numbers” ,”first 10 odd numbers” ,”first 10 even numbers” ලෙස වෙනස් කරන්න. Program එක Run වීමේදී අවශ්‍ය option එකක් මත clickකළ පසු එයට අදාල ප්‍රතිඵලය Display වීමට program ලියන්න. (මෙහිදී එක් එක් option සදහා For next loop භාවිතා කරන්න)

7) Do while loop එක භාවිතා කර user ගේ නම විමසා සිටීම‍ට program එකක් සකසන්න. (මෙහිදීinput box භිවිතා කරන්න.) මෙම program එක RUN වීම අවසන් විය යුත්තේ USER විසින් inputකරන නම වෙනුවට “crc” යන අකුරු 3 ඇතුල් කළ විට පමණි

OL ICT competency 13 -develop multimedia contents

Competency 13 for OL ICT -Develops Multimedia contents to express ideas effectively
This is a little guide to Create a  2D animation   As a sub competency under this competency
අ පොස සාපෙළ තොරතුරු තාක්ෂණ විෂයයේ 13 වන නිපුනතාවය - ඵලදායක ලෙස අදහස් ප්‍රකාශ කිරීම සදහා බහුමාධ්‍ය සන්ධාරයන් සකස් කරයි-

 මෙම නිපුනතාවය යටතේ එක් උප නිපුනතාවයක් ලෙස ද්විමාන සජීවීකරණය සදහා Flash මෘදුකාංගය ඇසුරෙන් සජීවීකරණයන් සිදු කරන අයුරු හැදෑරිය යුතුය. මේ සදහා කුඩා මගපෙන්වීමක් සිදු කිරීම මෙම ලිපියේ අරමුණය. Flash ඇසුරෙන් සිදු කළ හැකි මූලික සජීවිකරණයන් 3 ක් ‍ඇත.

1.  Frame by Frame Animation 
2.  Shape Tween 
3.  Motion Tween 

Tweend Animation යනු මොනවාද? 
මෘදුකාංගයේ timeline තීරුව අනුව වස්තුවක ස්ථාන 2 ක පිහිටීම් හා ස්වරෑප අතර (between) වෙනස ඇනිමේට් කිරීම tweened animation ලෙස හැදින්වේ. Shape tween හා Motion tween යනු එම Tween Animation හි අකාර 2කි.
  Shape Tween නිර්මාණය කිරීම 
මේ සදහා පහත පියවර අනුගමනය කිරීම මගින් ඔබට Shape Tween නිර්මාණය කිරීමට‍ හැකිවේ.


1) පළමුව කැමති නමකින් ලේයර් එකක් නම් කරගන්න. මෙහිදී අප Fish යනුවෙන් ලේයර් එකක් නම් කර ඇත. ඉන් පසු එම ලේයර් ‍එකෙහි පළමු Frame එක මත කැමති ආකාරයක හැඩයක් (Shape) ඇද ගන්න. අප මෙහිදී වෘත්තාකාර හැඩයක් ඇද එයට Gradient වර්ගයේ පිරවුමක් ලබා දී ඇත.

2) දැන් 80 වැනි Frame එකට ගොස් එහිදී keyFrame එකක් Inseart කරන්න. මේ සදහා F6 key එක තද කිරීම හෝ අදාල Frame එකෙහි Right Click කල විට ලැබෙන මෙනු එකෙන් Insert Key Frame යන්න තේරීම සිදු කරන්න.එවිට පලමු Frame එකෙහිදී ඔබ නිර්මාණය කළ හැඩයම මෙම Frame එක‍ටද ලැබේ.

 3) දැන් Frame 80 ඇති හැඩය කැමැති හැඩයක් දක්වා වෙනස් කරන්න. මෙහිදී අප විසින් රූපයේ දක්වා ඇති හැඩය ලැබෙන තෙක් එය වෙනස් කර ඇත. මේ සදහා selection tool එක භාවිතා කරන ලදී.



4) දැන් Frame1 හා Frame 80 අතර මැද ඕනෑම ස්ථානයක ක්ලික් කර properties කවුඵවෙහි Tween යන ස්ථානය තුලින් Shape යන්න තෝරන්න. දැන් Shape tween animation එක සකසා අවසානය. Control -->Test Movie මගින් එය ක්‍රියාත්මක කරන්න

The function of a combination of gates
 Logic gates can be combined to produce more complex functions.Truth tables
can be used to clarify the function of the combined gates, The following Flash movie provide the exercise to construct the truth table for a combined gate circuit. Please read the instructions and fill the cages where necessary and click next.
  සංයුක්ත (එකිනෙක සම්බන්ධිත) ද්වාරයක ක්‍රියාවලිය 
තාර්කික ද්වාර කිහිපයක් සංයුක්ත කිරීමෙන් වඩාත් සංකීර්ණ ක්‍රියාදාමයක් පෙන්නුම් කරන සංයුක්ත ද්වාර සැකසිය හැකිය. මෙම සංයුක්ත ද්වාරයක ආදානය හා ප්‍රතිදානයට අදාල තාර්කික ශ්‍රිතය (තර්ක ප්‍රකාශනය) ගොඩනගමින් එයට අදාල සත්‍යාතා වගුව පිරවීමට පුරුදු වීම සදහා මේ සමග ඉදිරිපත් කරන අභ්‍යාසය භාවිතා කළ හැකිය.
එම පියවරට අනුව එක් එක් ද්වාරයේ ප්‍රතිදානය සදහා අදාල ශ්‍රිතය ඉදිරිපත් කර ඇති අතර
 එහි සපයා ඇති උපදෙස් අනුව අවශ්‍ය අවස්ථාවලදී සත්‍යතා වගුවේ හිස්තැන් පුරවමින් Next බොත්තම තද කරන්න.

AL ICT competency 1.4 Classification

Download the simple game like drag and drop activity for understand the classification of computer software ,hardware ,liveware. The screen shot will show how it looks like.

Download here

උ පෙළ තොරතුරු තාක්ෂණය -1.4 නිපුනතාවය - දෘඩාංග මෘදුකාංග වර්ගීකරණය

මේ සමග සපයා ඇති ගොනුව ඩවුන්ලෝඩ් කර ගන්න. එමගින් දෘඩාංග මෘදුකාංග වර්ගීකරණය සදහා සරල ක්‍රියාකාරකමක් ලබාදේ. එහි ඇත්තේ නිවැරදි රුපය මත ක්ලික් කර අදාල කොටුවට ඇද දැමීමේ ක්‍රියාකාරකමකි. එහි තිර සටහනක් පහත දැ‍ක්වේ.

ඩවුන්ලෝඩ් කරන්න

web page

Extra reading for Boolean axioms

More complex Circuits can be develop using basic logic gates. It is essential to design the circuit as simple as possible before going to make the circuit practically. Boolean axioms can be applied to logical expression to reduce the expression.

I made some activities to understand the boolean axioms using Flash. You can download the activities which are created in sinhala language.

මූලික තාර්කික ද්වාර භාවිතා කොට වඩාත් සංකීර්ණ පරිපථ සැකසිය හැකිය. එම සංකීර්ණ පරිපථ වල ප්‍රතිදානය සදහා ලැබෙන බූලියානු ප්‍රකාශන සුඵ කිරීම මගින් සරල බූලියානු ප්‍රකාශන ලබාගත හැකිය. එමගින් ඉහත කී සංකීර්ණ පරිපථය සදහා තුල්‍ය සරල පරිපථය නිර්මාණය කළ හැකිවේ. මෙසේ බූලියානු ප්‍රකාශන සුඵ කිරීම සදහා යොදා ගත හැකි බූලියන් නීති සමහරක් පහසුවෙන් ‍අවබෝධ කර ගැනීමට මවිසින් සකසන ලද ක්‍රියාකාරකම් 8 ක් පහතින් දැක්වේ.(Flash movies) ‍‍අවශ්‍ය නම් පිටුවේ පහත ඇති සබැදුම් භාවිතා කර එම ක්‍රියාකාරකම් ඩවුන්ලෝඩ් කර ගන්න.
Boolean axioms A.0=?
Boolean axioms A.1=?
Boolean axioms A.A=?
Boolean axioms A.A'=?
Boolean axioms A+0=?
Boolean axioms A+1=?
Boolean axioms A+A=?
Boolean axioms A+A'=? Download Flash movies

FlashMovie For Boolean Law- A.A
FlashMovie for Boolean Law - A.1
FlashMovie for Boolean Law - A.0
FlashMovie for Boolean Law - A.A'
FlashMovie for Boolean Law - A+0
FlashMovie for Boolean Law - A+1
FlashMovie for Boolean Law - A+A'
FlashMovie for Boolean Law - A+A
Download the Main Flash Movie

OL ICT-Competency 4- Uses Boolean Algebra to work effective with logic gates

Basic Logical Operations (Include Flash movies)



what is a logical variable or Boolean variable

Think of a switch, it is an electrical device having two states: on, or closed; and off, or open.That means a switch can have only 2 values. So an electrical switch can be recognize as an logical variable or Boolean variable. In Mathematically the two values of that variable can be specified as 0 and 1.
What is a logical Operator or Boolean operator

It can define operators to perform logical addition ,multiplication that will work upon logical variables.So

The basic logical operators (Boolean operators)

• AND (.) operator is the logical operator for logical Multiplication.
• OR (+) operator is the logical operator for logical addition.
• NOT operator is for logical complementation.

To better understand how the logical operators have define use the following animations.

අ.පො.ස සාපෙළ/ උපෙළ තොරතුරු තාක්ෂණය -මූලික තාර්කික මෙහෙයුම් (Flash Movies අන්තර්ගතයි)

මුලින්ම තාර්කික විචල්‍යයයක් හෙවත් බූලියන් විචල්‍යයක් (logical operator)යනු කුමක්දැයි විමසා බලමු.

ස්විච් එකක් ගැන සිතන්න. එය විදුලි පරිපථයක යොදා ගන්නා උපකරණයක් වන අතර ඒ සදහා පැවතිය හැකි ආකාර 2 කි. එනම් ස්විච‍ය විවෘත(open) හා සංවෘත (close) යන අවස්ථා 2 පමණි. මෙනිසා ස්විචය තාර්කික විචල්‍යයයක් හෙවත් බූලියන් විචල්‍යයක් ලෙස සැළකිය හැකියි. තාර්කික විචල්‍යයකට ලබා ගත හැක්කේ අගයයන් 2කි. ගණිතානුකූලව නම් මෙම අගයයන් 0 හා 1 ලෙස ගැනේ.

තාර්කික මෙහෙයුම් කාරක බූලියන් මෙහෙයුම් කාරක (logical operators )

ඉහත සදහන් කළ තාර්කික විචල්‍යයයන්/බූලියන් විචල්‍යයයන් එකතු කිරීම හා ගුණකිරීම සදහා තාර්කික මෙහෙයුම් කාරක /බූලියන් මෙහෙයුම් කාරක අර්ථ දැක්විය හැකිය.

AND (.) - තාර්කික/බූලියන් ගුණිතය සිදු කරයි

OR (+) - තාර්කික/බූලියන් එකතු කිරීම සිදු කරයි

NOT - තාර්කික/බූලියන් විරුද්ධාර්ථය

මෙම තාර්කික/බූලියන් මෙහෙයුම් කාරක හදුනා ගැනීම සදහා පහත දැක්වෙන ක්‍රියාකාරකම් ‍සිදුකරන්න. ඒ අනුව A හා B තාර්කික/බුලියන් විචල්‍යයන් මත එක් එක් මෙහෙයුම් කාරක සිදු කළ විට දැකිය හැකි ප්‍රතිදාන වගු ගත කරන්න. (සත්‍යතා වගු)

උදා - A හි B මත AND මෙහෙයුම් කාරකය යෙදීම

A ස්විචය	B ස්විචය	Output
0 (විවෘත)	0 (විවෘත)	0
0 (විවෘත)	1 (සංවෘත)	0
1 (සංවෘත)	0 (විවෘත)	0
1 (සංවෘත)	1 (සංවෘත)	1